Heilsuvernd grunnskólabarna
Heilsuvernd grunnskólabarna er framhald af ung og smábarnavernd. Markmið heilsuverndar skólabarna er að efla heilbrigði nemenda og stuðla að vellíðan þeirra. Starfsfólk heilsuverndar skólabarna vinnur í náinni samvinnu við foreldra/forráðamenn, skólastjórnendur, kennara og aðra sem koma að málefnum nemenda með velferð nemenda að leiðarljósi. Farið er með allar upplýsingar sem trúnaðarmál. Starfsemi heilsuverndar skólabarna er skv. lögum, reglugerðum og tilmælum sem um hana gilda. Í henni felast heilsufarsskoðanir, bólusetningar og heilbrigðisfræðsla, ásamt ráðgjöf til nemenda, fjölskyldna þeirra og starfsfólks skólans.
Fagleg starfsemi heilsuverndar skólabarna
-
Fyrsta stigs forvarnir; heilbrigðisfræðsla, heilsuefling, ónæmisaðgerðir o.fl.
-
Annars stigs forvarnir; skimanir og heilbrigðisþjónusta í skólum.
-
Þriðja stigs forvarnir; aðbúnaður og umönnun barna með langvinnan heilsuvanda o.fl.
Fyrirkomulag:
Heilsugæslustöðvar annast heilsugæslu í skólum skv.lögum nr. 97/1990
Hjúkrunarfræðingar heilsugæslunnar annast heilsuvernd í grunnskólum. Þeir hafa fasta viðtalstíma fyrir nemendur sem auglýstir eru í skólunum.
Heilsufarsskoðanir fara fram í 1., 4., 7. og 9. bekk.
Skoðunin felur í sér sjónpróf, hæðar- og þyngdarmælingu auk fræðslu og viðtals um lífsstíl og líðan. Nemendur í öðrum árgöngum eru skoðaðir ef ástæða þykir til.
- 1. bekkur: Hæðar- og þyngdarmæling. Sjónpróf.
- 4. bekkur: Hæðar- og þyngdarmæling. Sjónpróf.
- 7. bekkur: Hæðar og þyngdarmæling. Sjónpróf. Bólusett er gegn mislingum, hettusótt og rauðum hundum. Jafnframt eru stúlkur bólusettar við leghálskrabbameini, 2 sprautur á 5 mánuðum.
- 9. bekkur: Hæðar- og þyngdarmæling. Sjónpróf. Bólusett er gegn mænusótt, barnaveiki og stífkrampa.
Heilbrigðisfræðsla
Heilsuvernd skólabarna sinnir skipulagðri heilbrigðisfræðslu og hvetur til heilbrigðra lífshátta ýmist í hópi eða á einstaklingsgrunni. Byggt er á hugmyndafræðinni um 6h heilsunnar sem er samstarfsverkefni Heilsugæslunnar og Embættis landlæknis.
Áherslur fræðslunnar eru:
hollusta – hvíld – hreyfing – hreinlæti – hamingja – hugrekki – kynheilbrigði.
Skólaheilsugæsla fylgist einnig með því að börn hafi fengið þær bólusetningar sem tilmæli Landlæknis segja til um. Ef börn hafa ekki fengið fullnægjandi bólusetningar verður haft samband við foreldra.
Svefn, nesti og skjólfatnaður
Reglulegur og nægjanlegur svefn er mikilvægur fyrir heilsu og þroska barna. Börn þurfa að sofa 10-12 klst. á nóttu. Skóladagur nemenda er langur, mikilvægt er að borða reglulega og hafa með sér hollt og gott nesti. Einnig er nauðsynlegt að nemendur séu í góðum skjólfatnaði og með húfu og vettlinga.
Slys og veikindi
Veitt er fyrsta hjálp í skólanum og minniháttar slysum sinnt. Þurfi nemendur að fara á heilsugæslustöð eða slysadeild skulu foreldrar / forráðamenn fara með barninu. Mikilvægt er að skólinn hafi öll símanúmer sem hægt er að ná í foreldra á skólatíma barnsins. Ekki er ætlast til að óhöppum sem gerast utan skólatíma sé sinnt í skólanum. Ef barn er með greindan alvarlegan sjúkdóm sem getur stefnt heilsu / lífi þess í bráða hættu er nauðsynlegt að skólaheilsugæsla viti af því. Hér er átt við sjúkdóma eins og t.d. sykursýki, ofnæmi, flogaveiki og blæðingarsjúkdóma.
Lyfjagjafir
Samkvæmt fyrirmælum Landlæknisembættisins eru sérstakar vinnureglur varðandi lyfjagjafir til nemenda á skólatíma. Þar kemur meðal annars fram að skólabörn skulu ekki fá önnur lyf í skólanum en þau sem hafa verið ávísuð af lækni. Í engum tilvikum getur barn borið ábyrgð á lyfjatökunni, ábyrgðin er foreldra. Börn skulu ekki hafa nein lyf undir höndum í skólanum nema í algjörum undantekningartilvikum. Slíkar lyfjagjafir geta t.d. verið insúlíngjafir sem barnið sér sjálft alfarið um. Foreldrar / forráðamenn þeirra barna sem þurfa að taka lyf á skólatíma skulu hafa samband við skólaheilsugæslu sem skipuleggur lyfjagjafir á skólatíma.